Các triệu chứng do bệnh cây gây lên

riệu chứng bệnh là sự biến đổi mô bệnh biểu hiện ra bên ngoài mà ta có thể quan sát, nhận biết được.

Số lượng bệnh cây rất nhiều, tùy theo tính chất kahcs nhau cảu các loại bệnh (bệnh toàn bộ hoặc bệnh cục bộ( mà triệu chứng thể hiện ra rất khác nhau, nhưng có thể phân chia thành các nhóm loại triệu chứng cơ bản thường gặp sau:

Vết đốm: Hiện tượng chết từng đmá mô thực vật, tạo ra các vết bệnh cục bộ, hình dạng to, nhỏ, tròn, bậu dục, hoặc bất định hình, màu sắc vết bệnh khác nhau (đen, trắng, nâu...) gọi chung là bệnh đóm lá, quả.

Thối hỏng: Hiện tượng mô tế bào (củ, rễ, thân chứa nhiều nước và chât dự trữ), mảnh gian bào bị phân hủy, các cấu trúc mô bị phá vỡ trở thành một khối mềm nhũn, nát, nhão hoặc khô teo, có màu sắc khác nhau (đen, nâu sẫm, xám trắng...), có mùi.

Chảy gôm (nhựa): Hiện tượng chảy ở gốc, thân, cành cây, các tế bào hóa gỗ do bệnh phá hoại (bệnh chảy gôm cam, quýt).

Héo úa: Hiện tượng cây héo chết, canh lá héo xanh, vàng, rũ xuống. Các bó mạch dẫn có thể bị phá hủy, thân đen hoặc rễ bị thối chết dẫn đến tình trạng thiếu hụt nước, tế bào mất sức trương.

Biến màu: Bộ phận cây bị bệnh mấy màu xanh do sự phá hủy cấu tạo và chức năng của diệp lục, hàm lượng diệp lục giảm, gây ra hiện tượng biến màu lá với nhiều hình thức khác nhau: loang lổ (bệnh khảm lá), vàng lá, bach tạng (trắng lợt), v.v..

Biến dạng: bộ phận cây bệnh dị hình: lá xoăn, dăn dúm, cuốn lá, cong queo, lùn thấp, cao vổng, búi cành (chổi thần), chun ngọn...

Ư sưng: khối lượng tế bào tăng lên quá độ, sinh sản tế bào rối loạn tạo ra các u sưng trên các bộ phận bị bệnh (rễ, xành, củ) như bệnh tuyết trùng nốt sưng (Meloidogyne sp), bệnh u sưng cây lâu năm (như Agrobacterium tumefaciens).

Lở loát: Bộ phận bị bệnh (quả, thân, cành, gốc) nứt vỡ, loát, lõm như cac bệnh loét cam, ghẻ sao khoai tây.

Lớp phấn, mốc: Trên bề mặt bộ phận bị bệnh (lá, quả..) bao phủ toàn bộ hoặc từng chòm một lớp sợi nấm và cơ quan sinh sản bào tử rất mỏng, xốp, mịn như lớp bột phán màu trắng hoặc đen (bệnh phấn trắng, bệnh muội đen).

Ở nấm: vết bệnh là một ổ bào tử nấm nổi lên, lộ ra trên bề mặt lá do lớp biểu bì nứt vỡ. Loại triệu chứng này chỉ đặc trưng cho một bệnh như các gỉ sắt hại cây, bệnh đóm vòng do nấm.

Mumi: hiện tượng quả, hạt, bông cờ bị phá hủy toàn bộ bên trong chứa đầy khối sợi nấm và bào tử như bột đen gọi là bênh than đen (bệnh hoa cúc lúa, phấn đen ngô).

Trong các dạng triệu chứng trên, nấm thường gây ra các hiện tượng: vết đóm, thối, hỏng, chảy gốm, héo rũ dạng héo vàng, u sưng, lở loét.

Virus thường gây ra các dạng: biến màu, biến dạng, thỉnh thoảng có vết đốm.

Phytoplasma, viroide, tuyến trùng thường gây ra biến màu, biến dạng, u sưng.


Vì vậy, triệu chứng bện cây có thể dễ bị nhầm lẫn và làm cho bệnh cây khi chuẩn đoán phải dùng nhiều phương pháp phối hơp với nhau mới xác định được nguyên nhân gây bệnh chính xác đặc biệt là dùng phương pháp lây bệnh nhân tạo.